De geschiedenis van de sudoku: hoe een simpele puzzel de wereld veroverde

Dacht je een paar jaar geleden wellicht nog dat mensen het de hele tijd over hun favoriete sushi-soort hadden, inmiddels weet je wel beter als het woord sudoku voorbij komt zeilen. En dat is niet zo gek, want de puzzel is allang niet meer uit ons leven weg te denken. Hoe de sudoku de wereld veroverde? We duiken de geschiedenis in - en diep ook. 

De start

Het begon allemaal bij Leonhard Euler, een Zwitserse wiskundige die in de achttiende eeuw iets vernuftigs bedacht dat hij de naam ‘Latijnse vierkanten’ gaf. Het idee: zorg dat symbolen of cijfers nooit twee keer in dezelfde rij of kolom staan. Euler legde hiermee de basis voor wat later de sudoku zou worden.

Fast forward naar de negentiende eeuw, toen Franse kranten puzzels begonnen te publiceren die gebaseerd waren op Eulers idee. Deze puzzels bevatte ook cijfers en hadden al wat weg van de sudoku, maar de regels waren toch echt anders. Dat veranderde in 1979, toen de Amerikaanse Howard Garns zijn puzzel Number Place in een tijdschrift publiceerde. Google maar eens, dan zul je zien dat dit type echt veel wegheeft van de sudoku zoals we hem nu kennen.

When the magic happens

Maar de echte magie vond pas plaats in 1984, toen de puzzel zijn weg vond naar Japan. Daar pikte het puzzelbedrijf Nikoli de puzzel op en gaf het de nieuwe naam: sudoku - een afkorting van de Japanse zin Sūji wa dokushin ni kagiru, wat vrij vertaald zoiets betekent als ‘de cijfers moeten op zichzelf staan’. Het bedrijf paste de regels nog een beetje aan, voegde wat moeilijkheidsgraden toe en... jawel - de moderne sudoku was geboren.

Voor het overvliegen naar Europa mogen we de Nieuw-Zeelander Wayne Gould bedanken. Deze gepensioneerde rechter raakte eind jaren ‘90 geobsedeerd door de sudoku en besloot een computerprogramma te ontwikkelen om de puzzel razendsnel te kunnen genereren. In 2004 wist hij de Londense kwaliteitskrant The Times over te halen om dagelijks een sudoku te plaatsen en binnen de kortste keren raakte de hele wereld in de ban van de ‘Japanse’ puzzel. Een hype was geboren. 

Wereldkampioenschap

Inmiddels vind je de sudoku letterlijk op iedere straathoek. In boeken, apps, tijdschriften, en voor de echte fanatiekelingen zijn er zelfs competities in het leven geroepen. Het eerste Wereldkampioenschap Sudoku werd in 2006 gehouden in het Italiaanse Lucca en sindsdien is de sudoku-battle aan. Ondertussen schoten de verschillende varianten als paddenstoelen uit de grond en kun je je tanden inmiddels zetten in Killer Sudoku’s, Samurai Sudoku’s en zelfs Wordoku’s (een variant met letters - thank god voor de wordfeud-types onder ons) .

Het succes?

De vraag is tot slot: wat maakt sudoku zo populair? Onze gedachte: de puzzel is toegankelijk voor een groot publiek, maar tegelijkertijd uitdagend genoeg om je hersens te laten kraken. Je hebt geen wiskundeknobbel nodig, logisch kunnen nadenken is genoeg. Daarnaast werkt het maken van een sudoku ontspannend én verslavend tegelijk, en last but not least: je kunt het overal doen. Thuis, in de trein, of tijdens een saaie meeting - maar dat laatste heb je natuurlijk niet van ons. 

Sudoku

Benieuwd naar alle sudoku -varianten bij Denksport? Lees dan dit blog, en we vertellen je alles.

Woordzoeker

Naast (meer) focus krijg je met het maken van een woordzoeker een scherper oog voor details én herken je patronen sneller. Daarbij wordt visuele en cognitieve informatie sneller en efficiënter verwerkt. Dat is fijn voor volwassenen, maar helemaal voor kinderen omdat het de ontwikkeling van hun kritisch denken stimuleert en de cognitieve flexibiliteit versterkt.

Kruiswoordpuzzels

Een kruiswoordpuzzel heeft een positieve invloed op je woordenschat, algemene kennis en spreekvaardigheid. Ook stimuleren kruiswoordpuzzels de plasticiteit (flexibiliteit) van de hersenen, en dat helpt bij de opbouw van cognitieve reserves - waardoor ze leeftijdsgerelateerde cognitieve achteruitgang kunnen vertragen.

Beste goede voornemen

Dus mocht meer ontspannen en werken aan je breingezondheid nog niet op je lijstje met goede voornemens staan, zorg dan dat je die er als de wiedeweerga op zet. Het volhouden was nog nooit zo makkelijk - en bovenal: nooit eerder zo leuk.